Czy zastanawiało Cię kiedyś, jak coś tak naturalnego jak miód może wpływać na alergie? Choć często kojarzony z wieloma korzyściami zdrowotnymi, miód może również stać się źródłem problemów dla alergików. W moim artykule wyjaśniam, jak wybrać odpowiedni rodzaj miodu, aby zminimalizować ryzyko reakcji alergicznych, oraz omawiam, jakie są bezpieczne alternatywy dla osób uczulonych na pyłki kwiatowe czy enzymy pszczele. Z artykułu dowiesz się: czy miód uczula, jak objawia się alergia na miód, oraz czy wysypka po miodzie jest najczęstszym objawem alergii. Poruszę też interesującą niektórych z Was kwestię – miód a histamina, czyli co z miodem w diecie antyhistaminowej.

Alergia na miód – czy miód uczula?

Czy miód uczula? Mimo że miód jest naturalnym produktem i posiada wiele właściwości zdrowotnych, może wywołać reakcje alergiczne u niektórych osób. Alergia na miód występuje bardzo rzadko. Badania naukowe wykazują, że nie przekracza ona 0,2% u osób zdrowych, a u osób z alergiami pokarmowymi nie przekracza 2,5% (1).

Dlaczego miód uczula?

Uczulenie na pyłki kwiatowe

Mimo licznych korzyści zdrowotnych, miód może być przyczyną alergii u niektórych osób. Alergia na miód zazwyczaj wiąże się z reakcjami na pyłki roślinne zawarte w miodzie, a nie na sam miód (1). Osoby, które są uczulone na pyłki roślin, mogą doświadczać objawów alergicznych po spożyciu miodu zebranego z tych samych roślin.

Uczulenie na białka i enzymy pszczele

Uczulenie na białka i enzymy pszczele zawarte w miodzie jest mniej powszechne, ale może stanowić problem dla osób wrażliwych na produkty pochodzenia pszczelego (1). Pszczoły wytwarzają różne enzymy, które są kluczowe dla procesu produkcji miodu, takie jak diastaza (amylaza) czy inwertaza. U niektórych osób te enzymy mogą wywoływać reakcje alergiczne, które objawiają się swędzeniem, zaczerwienieniem skóry, wysypką, a w bardziej zaawansowanych przypadkach, problemami z oddychaniem czy nawet wstrząsem anafilaktycznym.

Wysypka po miodzie – najczęstszy objaw uczulenia

Alergia zazwyczaj wiąże się z reakcjami na pyłki zawarte w tym produkcie i zwykle dotyczy zaburzeń dermatologicznych, takich jak wysypka po miodzie, świąd skóry, obrzęki naczyniowe, a także obrzęk spojówek. Rzadziej spotykane objawy to dolegliwości ze strony układu pokarmowego: bóle brzucha, wymioty i biegunka oraz układu oddechowego: obrzęku błony śluzowej, wycieku wydzieliny z nosa, obrzęku gardła, kaszlu, a w najrzadszych przypadkach skurczu oskrzeli i duszności (1). Jeśli po spożyciu miodu występują objawy alergii, to jego przyjmowanie należy natychmiast przerwać. Należy również pamiętać, że alergię krzyżową na miód mogą wywoływać takie produkty spożywcze jak: seler, wanilia, jabłka, wiórki kokosowe, orzechy laskowe oraz niektóre leki, kosmetyki i środki myjące.

Miód a histamina

Czy miód uczula osoby z nadwrażliwością na histaminę? Miód a histamina to dla niektórych pewien problem. Dla osób cierpiących na nietolerancję histaminy, spożywanie produktów bogatych w tę substancję może prowadzić do nieprzyjemnych objawów alergicznych. Chociaż miód nie jest znaczącym źródłem histaminy, to niektóre typy miodu, zwłaszcza te bogate w pyłek kwiatowy, mogą wpływać na jej poziom w organizmie. Dlatego kluczowe jest wybieranie miodów o niższej zawartości pyłków. Jeśli nie tolerujesz histaminy, wybieraj właśnie taki miód, a histamina nie będzie wywoływała u Ciebie nietolerancji. Do miodów tych można zaliczyć miód akacjowy lub miód spadziowy, które są zazwyczaj dobrze tolerowane przez alergików. Więcej o rodzajach miodów i ich charakterystykach przeczytasz w artykule pod tytułem: „Odmiany i kolory miodu – jak wybrać najlepsze”.

Jaki miód dla alergików?

Dla osób z alergią na pyłki, konsumpcja miodu powinna być podejmowana z dużą ostrożnością. Zaleca się unikanie miodów wielokwiatowych, które zawierają mieszankę pyłków z różnych roślin, co zwiększa ryzyko reakcji alergicznej. Zamiast tego, bezpieczniej wybierać miody jednokwiatowe, takie jak miód rzepakowy lub miód akacjowy, które mają bardziej przewidywalny profil alergenny.

Jakie miody są bezpieczne dla alergików?

Aby zminimalizować ryzyko reakcji alergicznej, alergicy powinni szukać miodów, które są mniej prawdopodobne do wywołania alergii. Miód akacjowy jest często rekomendowany ze względu na niską zawartość pyłków oraz delikatną konsystencję, która łagodzi układ pokarmowy bez nadmiernego stymulowania systemu immunologicznego. Inną opcją jest miód spadziowy, znanym z jego właściwości antyalergicznych oraz zdolności do poprawy odporności (2). Alergicy powinni spożywać jedynie miody krajowe, unikając miodów zagranicznych oraz mieszanek miodów polskich z miodami spoza naszego kraju. W miodach importowanych znajdują się pyłki roślin, z którymi w naszej szerokości geograficznej nie mamy na co dzień do czynienia. Organizm alergika może zareagować szczególnie gwałtownie na tego typu alergeny. Więcej na temat różnicy między miodami polskimi a miodami z zagranicy dowiesz się z artykułu: „Naturalne miody z pasieki w Polsce są zdrowsze”.

Miód spadziowy dla alergika

Dobrą alternatywą dla miodów nektarowych, czyli zbieranych przez pszczoły z kwiatów, jest miód spadziowy dla alergika. Zawiera on znacznie mniej pyłków kwiatowych (2). Z mojego doświadczania i rozmów z konsumentami wynika, że często osoby będące uczulone na miody nektarowe mogą spożywać właśnie miód spadziowy. Miód ten nie wywołuje u nich objawów alergii. Czy więc  wytworzony ze spadzi miód uczula? Tak, ale raczej tylko w przypadku alergii na enzymy pszczele. Jednak przed wprowadzeniem miodu do diety osoby uczulone powinny przeprowadzić testy alergiczne pod nadzorem specjalisty, aby określić swoją tolerancję na konkretny typ miodu.

Jaki miód na alergię?

Czy miód rzeczywiście pomaga na alergie? Tak, miód może być cennym elementem diety osób z łagodnymi alergiami, zwłaszcza jako naturalny środek odczulający i łagodzący objawy alergii sezonowej. Zawarte w nim substancje mogą pomagać w budowaniu tolerancji na lokalne alergeny takie jak pyłki kwiatowe roślin wiatropylnych (3). W tym przypadku najlepszy będzie miód wielokwiatowy, który zawiera najwięcej substancji wspomagających proces odczulania.

Ile miodu jeść w przypadku alergii?

Aby skorzystać z tych właściwości, alergicy powinni rozpocząć spożywanie niewielkich ilości (ok. 1 małej łyżeczki) lokalnego miodu przed sezonem alergicznym. Ważne jest, by zacząć od małych dawek, aby monitorować reakcję organizmu.

Podsumowanie

Wybierając miód dla alergika, warto kierować się kilkoma zasadami. Unikanie miodów bogatych w pyłki, wybieranie produktów z minimalną obróbką i preferowanie lokalnych miodów może znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia niepożądanych reakcji. Choć miód może oferować ulgę w alergiach, każdy przypadek jest indywidualny. Dlatego przed wprowadzeniem miodu do diety, szczególnie w przypadku istniejących alergii, zalecana jest konsultacja z alergologiem. Miód to więcej niż tylko pyszny produkt spożywczy – to naturalne wsparcie dla tych, którzy szukają łagodzenia objawów alergii w bezpieczny i naturalny sposób.

Bibliografia

1. Kędzia B., Hołderna-Kędzia E.: Apiterapia leczenie miodem i innymi produktami pszczelimi. Wydawnictwo SBM, Warszawa 2020.
2. Frank R. Miód odżywia, leczy, pielęgnuje. Wydawnictwo RM, Warszawa 2008.
3. Pucek R. Leczenie miodem czyli praktyczne wykorzystanie miodu w aptece domowej i w pielęgnacji ciała. Wydawnictwo Baobab, Warszawa 2007.
4. Yong P., Islam F., Harith H. i in.: The Potential use of Honey as a Remedy for Allergic Diseases: A Mini Review. Frontiers in Pharmacology 2021; 11: 1-11.