Syrop z kwiatów czarnego bzu to nie tylko smaczny, ale także zdrowy napój, który można przygotować w domu. Kwiaty czarnego bzu są bogate w składniki odżywcze i mają wiele właściwości leczniczych. Można je wykorzystać do przygotowania aromatycznego syropu, który nie tylko dodaje smaku różnym potrawom, ale także pomaga w poprawie zdrowia. W tym artykule dowiesz się więcej o właściwościach syropu z kwiatów czarnego bzu, jak go przygotować bez dodatku cukru i jak go używać w codziennej diecie.

Właściwości syropu z kwiatów czarnego bzu

Syrop z kwiatów czarnego bzu ma wiele korzystnych właściwości.

• Kwiaty te zawierają dużo polifenoli, flawonoidów i witamin, które działają przeciwzapalnie i mogą pomóc w wzmacnianiu układu odpornościowego (1).
• Syrop z kwiatów czarnego bzu jest również znany ze swoich właściwości przeciwzapalnych i przeciwbakteryjnych, co może być szczególnie przydatne podczas infekcji górnych dróg oddechowych (2).
• Ponadto, syrop ten może działać jako naturalny środek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy. Dlatego jest powszechnie stosowany w leczeniu objawów przeziębienia, grypy i kaszlu.
• Co więcej, badania dowodzą, że antyoksydanty pochodzące z czarnego bzu obniżają poziom wolnych rodników i cytokin prozapalnych, zapobiegając mutacjom, które mogą zwiększać ryzyko rozwoju raka.
• Dodatkowo, te substancje zatrzymują niekontrolowane rozmnażanie się komórek, wywołują apoptozę (czyli niszczenie komórek nowotworowych) co skutkuje ograniczeniem wzrostu nowotworów złośliwych i tworzenia się przerzutów (1,3).

Na co działa syropu z kwiatów czarnego bzu?

Bez czarny od dawna cieszy się popularnością w medycynie tradycyjnej jako środek na liczne dolegliwości, w tym działający napotnie, przeciwzapalnie, moczopędnie i przeciwgorączkowo (4,5). Roślina ta wykazuje również szereg innych właściwości, w tym antyoksydacyjne, przeciwzapalne, przeciwalergiczne, stymulujące odporność, przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwdepresyjne, przeciwcukrzycowe, przeciwnowotworowe oraz hipoglikemiczne (5-8). Wykazuje także działanie antynowotworowe, wspomagające zapobieganie i terapię nowotworów z minimalnymi skutkami ubocznymi.

Jak stosować syrop z kwiatów czarnego bzu?

Syrop z kwiatów czarnego bzu ma wiele zastosowań. Może być stosowany jako dodatek do napojów, takich jak herbata czy koktajle, aby dodać im niezwykły aromat i korzyści zdrowotne. Można go również używać jako polewę do deserów lub dodatek do musli i owsianki. Syrop z kwiatów czarnego bzu jest również polecany w leczeniu kaszlu i przeziębienia, zwłaszcza u dzieci. Działa łagodząco na podrażnione gardło i pomaga zmniejszyć intensywność kaszlu. Jest to naturalna alternatywa dla konwencjonalnych leków zwalczających infekcje wirusowe, która może być bezpieczna dla dzieci i dorosłych (2).

Dawkowanie syropu z czarnego bzu

Konsultacja z lekarzem lub farmaceutą jest zalecana przy stosowaniu syropu z czarnego bzu, gdyż odpowiednie dawkowanie może różnić się w zależności od wieku, stanu zdrowia oraz indywidualnych potrzeb pacjenta. Oto ogólne wskazówki dotyczące dawkowania:

Dla dorosłych: Zwykle poleca się przyjmowanie jednej łyżeczki syropu 2-3 razy dziennie.

Dla dzieci: Dawka dla dzieci powinna być dostosowana do ich wieku i wagi ciała. Standardowo, dzieci mogą przyjmować 1 łyżeczkę syropu raz lub dwa razy dziennie. Zaleca się jednak, aby rodzice skonsultowali się z pediatrą w celu ustalenia odpowiedniej dawki dla swojego dziecka.

Jak zrobić syrop z kwiatów czarnego bzu bez cukru?

Przygotowanie syropu z kwiatów czarnego bzu bez cukru jest łatwe i wymaga tylko kilku składników. Aby wyeliminować szkodliwy cukier rafinowany, najbezpieczniej zastąpić go naturalnym miodem pszczelim. Najlepiej użyć miód akacjowy, miód lipowy lub niezwykle aromatyczny miód gryczany. Aby dobrać odpowiednie proporcje, dodawaj wagowo 20% więcej miodu w stosunku do ilości cukru podanego w przepisie. Pamiętaj również, że podczas przygotowania syropu, kwiaty bzu muszą koniecznie zostać podane obróbce termicznej. Pod wpływem temperatury rozkłada się zawarta w kwiatach, a niepożądana dla człowieka sambunigryna (9). Jeśli chcesz dowiedzieć się jak zrobić inne syropy prozdrowotne bez rafinowanego cukru, przeczytaj wcześniejszy artykuł: „Jak zrobić syrop z mniszka lekarskiego – przepis na domowy syrop z miodem”.

Przepis na syrop z kwiatów czarnego bzu bez cukru

Syrop z kwiatów czarnego bzu z miodem to pyszny i zdrowy dodatek do herbat, deserów, czy jako domowy środek wspomagający odporność. Oto prosty przepis, jak przygotować ten syrop w domu.

Składniki:

• 30 kwiatostanów (baldachów) czarnego bzu (bez grubych łodyg)
• 450 ml wody
• 1 cytryna (nieobrana, najlepiej ekologiczna)
• 900 g miodu akacjowego lub wielokwiatowego

Przygotowanie:

1. Umieść kwiaty czarnego bzu w garnku i zalej wodą.
2. Dodaj cytrynę pokrojoną w cienkie plastry.
3. Całość doprowadź do wrzenia, a następnie gotuj pod przykryciem na małym ogniu przez około 5 minut.
4. Wywar pozostaw w przykrytym naczyniu na minimum 2 godziny.
5. Odcedź odwar, a pozostałą zawartość odciśnij przez drobną gazę i uzyskany płyn połącz z resztą odwaru.
6. Dodaj miód i dokładnie wymieszaj.
7. Przelej syrop do czystej butelki i przechowuj w lodówce.

Jeśli syrop będziesz przechowywać poza lodówką, zapasteryzuj go i zawekuj. Jednak jeśli chcesz zachować wszystkie właściwości miodu, nie poddawaj syropu ponownej obróbce termicznej. Teraz masz pyszny syrop z kwiatów czarnego bzu bez dodatku cukru gotowy do spożycia.

Syrop z kwiatów czarnego bzu dla dzieci

Syrop z kwiatów czarnego bzu jest często polecany dla dzieci ze względu na swoje właściwości przeciwwirusowe i przeciwzapalne. Może pomóc w łagodzeniu objawów kaszlu i przeziębienia oraz wzmocnić ich układ odpornościowy. Syrop z kwiatów bzu czarnego jest u dzieci skuteczną alternatywą dla antybiotyków, niewłaściwie stosowanych podczas infekcji wirusowych (2). Pomimo, że Europejska Agencja Medyczna (EMA) potwierdza bezpieczeństwo stosowania preparatów z bzu czarnego, jednak zaleca ich ograniczone używanie przez dzieci poniżej 12 roku życia (10,11). Przed podaniem syropu dzieciom zawsze skonsultuj się z pediatrą, zwłaszcza jeśli mają one jakiekolwiek schorzenia lub przyjmują inne leki. Pamiętaj, że syrop z kwiatów czarnego bzu przygotowany na bazie miodu, nie powinien być podawany dzieciom poniżej pierwszego roku życia, ponieważ ich układ odpornościowy jest jeszcze niedojrzały. Pamiętaj również aby kwiaty bzu poddać obróbce termicznej (9), która rozkłada sambunigrynę do substancji bezpiecznych dla Twojego dziecka.

Syrop z kwiatów czarnego bzu na kaszel i przeziębienie

Syrop z kwiatów czarnego bzu może być skutecznym środkiem na kaszel i przeziębienie. Jego właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne mogą pomóc w łagodzeniu podrażnionego gardła i zmniejszeniu intensywności kaszlu (1). Możesz spożywać 1-2 łyżki syropu kilka razy dziennie, aby odczuć ulgę. Jeśli objawy nie ustępują lub się nasilają, skonsultuj się z lekarzem.

Syrop z kwiatów czarnego bzu w ciąży: czy jest bezpieczny?

Przed spożyciem syropu z kwiatów czarnego bzu w ciąży zawsze skonsultuj się z lekarzem. Europejska Agencja Medyczna (EMA) potwierdza, że stosowanie produktów z bzu czarnego jest bezpieczne, jednak zaleca ich ograniczone używanie przez kobiety w ciąży i w okresie karmienia piersią (10,11). Chociaż syrop z kwiatów bzu czarnego jest naturalny i ma wiele korzyści zdrowotnych, niektóre składniki mogą mieć działanie niepożądane w okresie ciąży. Lekarz może ocenić twoje indywidualne warunki i zalecić odpowiednią dawkę i częstotliwość spożycia. Przygotowując samemu syrop, pamiętaj aby poddać kwiaty obróbce termicznej, podczas której sambunigryna rozkłada się do substancji bezpiecznych dla organizmu.

Przeciwwskazania i środki ostrożności dotyczące syropu z kwiatów czarnego bzu

Mimo że syrop z kwiatów czarnego bzu ma wiele korzyści dla zdrowia, istnieją pewne przeciwwskazania i środki ostrożności, których należy przestrzegać. Osoby uczulone na pyłki kwiatowe lub inne alergeny mogą doświadczać reakcji alergicznych po spożyciu syropu z kwiatów czarnego bzu. Jeśli masz uczulenie na pyłki brzozy lub inne rośliny z rodziny bzowatych, lepiej unikać spożywania tego syropu. Ponadto, osoby z cukrzycą lub nietolerancją fruktozy powinny ograniczyć spożycie syropu z kwiatów czarnego bzu, ponieważ zawiera naturalne cukry. Pamiętaj również aby surowiec z bzu czarnego poddać zawsze obróbce termicznej w celu pozbycia się sambunigryny (9). Zawsze skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące spożycia syropu z kwiatów czarnego bzu.

Syrop z kwiatów czarnego bzu: tradycyjny przepis babci

Jeśli szukasz tradycyjnego przepisu na syrop z kwiatów czarnego bzu, warto sięgnąć do receptur naszych babć. Poniżej znajduje się prosty przepis, który zapewni ci smaczny i zdrowy syrop:

Składniki:

• 20 baldachów kwiatów czarnego bzu, starannie zebranych i oczyszczonych
• 1 litr wody
• 500 g miodu, najlepiej gryczanego lub lipowego dla dodatkowych właściwości leczniczych
• Sok z 2 dużych cytryn
• 1 duża łyżka kwasu cytrynowego (opcjonalnie)

Sposób przygotowania:

1. Oczyszczanie kwiatów: Delikatnie potrząśnij kwiatami, aby usunąć ewentualne insekty, ale unikaj mycia ich wodą, by nie straciły swoich aromatów i właściwości leczniczych.
2. Zagotowanie wody: W dużej, czystej emaliowanej bądź stalowej garnku, zagotuj wodę.
3. Dodanie składników: Do gotującej się wody dodaj kwiaty czarnego bzu. Zmniejsz ogień i gotuj na wolnym ogniu przez około 15 minut. Następnie zdejmij garnek z ognia i przykryj, pozostawiając do naciągnięcia przez około 24 godziny.
4. Przygotowanie syropu: Następnego dnia, przecedź płyn przez gęste sitko lub przez tkaninę, aby oddzielić płyn od kwiatów. Włóż płyn z powrotem do garnka, dodaj miód i sok z cytryn, a jeśli używasz, kwas cytrynowy. Podgrzewaj na niskim ogniu, mieszając, aż miód się rozpuści. Nie doprowadzaj do wrzenia.
5. Rozlew do słoików: Gorący syrop przelej do wyparzonych, czystych słoików. Zakręć i odstaw w chłodne, ciemne miejsce.

Zastosowanie:

Syrop naszych babć jest idealny do łagodzenia objawów przeziębienia i grypy, dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym i przeciwbakteryjnym. Możesz go także dodać do gorącej herbaty lub wody, by cieszyć się jego korzystnym działaniem i doskonałym smakiem.

Dodatkowa rada:

Pamiętaj, aby zawsze używać świeżych, nie zwiędłych kwiatów czarnego bzu, które zbierasz z dala od zanieczyszczonych dróg i miejsc. To zapewni najlepszy smak i korzyści zdrowotne syropu.

Podsumowanie

Syrop z kwiatów czarnego bzu bez rafinowanego, białego cukru to zdrowy napój, który można przygotować w domu. Ma wiele korzystnych właściwości dla zdrowia i może być stosowany jako naturalny środek na kaszel i przeziębienie. Przygotowanie syropu z kwiatów czarnego bzu bez cukru jest łatwe, a przepis można dostosować do swoich preferencji smakowych. Pamiętaj, że zawsze należy zachować ostrożność i skonsultować się z lekarzem przed spożyciem syropu z kwiatów czarnego bzu, zwłaszcza jeśli jesteś w ciąży, masz alergię lub inne schorzenia. Ciesz się słodką tajemnicą syropu z kwiatów czarnego bzu bez cukru i korzystaj z jego korzyści zdrowotnych!

Bibliografia:

1. Stępień A, Trojniak J, Tabarkiewicz J. Health-Promoting Properties: Anti-Inflammatory and Anticancer Properties of Sambucus nigra L. Flowers and Fruits. Molecules. 2023 Aug 24;28(17):6235.
2. Hawkins J, Baker C, Cherry L, Dunne E. Black elderberry (Sambucus nigra) supplementation effectively treats upper respiratory symptoms: A meta-analysis of randomized, controlled clinical trials. Complementary Therapies in Medicine. Volume 42, February 2019, Pages 361-365.
3. Benzie, I.F. Evolution of dietary antioxidants. Comp. Biochem. Physiol. Part A Mol. Integr. Physiol. 2003, 136, 113–126.
4. Viapiana, A.; Wesołowski, M. The phenolic contents and antioxidant activities of infusions of Sambucus nigra L. Plant Foods Hum. Nutr. 2017, 72, 82–87.
5. Imenšek, N.; Ivančič, A.; Kraner Šumenjak, T.; Islamčević Rasboršek, M.; Kristl, J. The effect of maturation on chemical composition and harvest of fruits of diverse elderberry interspecific hybrids. Eur. J. Hortic. Sci. 2021, 86, 223–231.
6. Marțiș, G.S.; Mureșan, V.; Marc, R.M.; Mureșan, C.C.; Pop, C.R.; Buzgău, G.; Mureșan, A.E.; Ungur, R.A.; Muste, S. The Physicochemical and Antioxidant Properties of Sambucus nigra L. and Sambucus nigra Haschberg during Growth Phases: From Buds to Ripening. Antioxidants 2021, 10, 1093.
7. Krankowski, F.; Tarko, T. Forgotten Fruits as Potential Wine Raw Materials. Żywność. Nauka. Technol. Jakość/Food Sci. Technol. Qual. 2022, 29, 52–62.
8. Duymuş, H.G.; Göger, F.; Başer, K.H.C. In vitro antioxidant properties and anthocyanin compositions of elderberry extracts. Food Chem. 2014, 155, 112–119.
9. Młynarczyk, K.; Walkowiak-Tomczak, D.; Łysiak, G.P. Bioactive Properties of Sambucus nigra L. as a Functional Ingredient for Food and Pharmaceutical Industry. J. Funct. Foods 2018, 40, 377–390.
10. European Medicines Agency. Assessment Report on Sambucus nigra L., Flos (EMA/HMPC/611504/2016); Committee on Herbal Medicinal Products (HMPC): London, UK, 2018.
11. European Medicines Agency. Assessment Report on Sambucus nigra L., Fructus (EMA/HMPC/44208/2012); Committee on Herbal Medicinal Products (HMPC): London, UK, 2014.